1. Οι συμπεριφορές
σεξουαλικής κακοποίησης – παρενόχλησης είναι επιβαρυντικές ψυχολογικά για τα
άτομα που τις υφίστανται. Αν έχετε βιώσει μία αντίστοιχη συμπεριφορά είναι
πιθανό να αισθάνεστε φόβο, ενοχή, θλίψη, απόγνωση, απογοήτευση, ντροπή, άγχος
και θυμό ή να νιώθετε αβοήθητοι, εγκλωβισμένοι και «μπλοκαρισμένοι».
Προκειμένου να
διαχειριστείτε αυτή την κατάσταση:
- Μπορείτε
να μιλήσετε σε κάποιο πρόσωπο που εμπιστεύεστε για το τι σας έχει συμβεί,
ώστε να σας βοηθήσει.
- Μπορείτε
να επικοινωνήσετε με άτομα του υποστηρικτικού σας περιβάλλοντος, με ειδικό
ψυχικής υγείας ή με κάποια από τις γραμμές/δομές ψυχοκοινωνικής στήριξης
(βλ. παρακάτω), ώστε να αντλήσετε δύναμη, να ξεπεράσετε το φόβο σας και να
απεγκλωβιστείτε από την κατάσταση στην οποία έχετε περιέλθει.
- Είναι
σημαντικό να γνωρίζετε ότι δεν ευθύνεστε εσείς για τη συμπεριφορά του
θύτη.
- Θυμηθείτε
ότι και άλλα άτομα έχουν υποστεί παρόμοια συμπεριφορά. Δεν είστε οι μόνοι και δεν είστε μόνοι.
- Έχετε κατά
νου ότι θύματα που ζήτησαν βοήθεια και κατήγγειλαν τέτοιου είδους πράξεις
(βλ. παρακάτω που μπορείτε να απευθυνθείτε) κατάφεραν να διαχειριστούν τις
επιπτώσεις της σεξουαλικής κακοποίησης – παρενόχλησης και να διαφυλάξουν
την ψυχοσυναισθηματική τους ισορροπία.
- Σκεφτείτε
ότι με την αναφορά - καταγγελία των σε βάρος σας πράξεων, προστατεύετε και
άλλα άτομα από τον ίδιο δράστη ή άλλους πιθανούς δράστες.
2. Που μπορείτε να απευθυνθείτε;
- Σε
περίπτωση έκτακτης ανάγκης καλέστε το 100 και αν δε μπορείτε να μιλήσετε, στείλτε μήνυμα ( sms ) γράφοντας το όνομα, το επώνυμο, τη διεύθυνση και
το είδος της επείγουσας ανάγκης (π.χ. «κινδυνεύει η ζωή μου»).
- Μπορείτε
να μεταβείτε στην πλησιέστερη αστυνομική υπηρεσία και να αναφέρετε τι σας
έχει συμβεί.
- Αν
πρόκειται για συμβάν που λαμβάνει χώρα μέσα στο ενδοοικογενειακό πλαίσιο,
μπορείτε να επικοινωνήσετε με τις Υπηρεσίες Αντιμετώπισης
Ενδοοικογενειακής Βίας της Ελληνικής Αστυνομίας ( δείτε τηλέφωνα )
- Αν
πρόκειται για πράξη που έλαβε χώρα μέσω του διαδικτύου, μπορείτε να
απευθυνθείτε στη Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος 11188.
Σημειώνεται ότι για τα
αδίκημα κατά της γενετήσιας αξιοπρέπειας/ελευθερίας, από τη στιγμή που θα
λάβουν γνώση οι αστυνομικές αρχές θα επιληφθούν άμεσα, με ευαισθησία και
σεβασμό στην προσωπικότητα και την αξιοπρέπεια του θύματος.
Επιπλέον μπορείτε να:
- Αναφέρετε
το περιστατικό στις κατά τόπο Εισαγγελικές Αρχές.
- Απευθυνθείτε
στο Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας 15512.
- Επικοινωνήστε
με τα κατά τόπο Κέντρα Ψυχικής Υγείας και Δημόσια Νοσοκομεία για παροχή
ψυχοκοινωνικής στήριξης.
- Καλέσετε
τη γραμμή SOS 15900 της Γενικής Γραμματείας Δημογραφικής, Οικογενειακής
Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων για ψυχοκοινωνική στήριξη, νομική
συμβουλευτική και φιλοξενία σε ξενώνες ή να επικοινωνήστε με τα κατά τόπο
συμβουλευτικά κέντρα https://womensos.gr/symvouleutika_kentra_ota-2/ (που απευθύνονται σε γυναίκες)
- Αναζητήσετε
περισσότερες πληροφορίες https :// metoogreece . gr /
3. Βασικές έννοιες
Α. Τι ορίζεται ως
σεξουαλική παρενόχληση:
«Οποιαδήποτε μορφή
ανεπιθύμητης λεκτικής, ψυχολογικής ή σωματικής συμπεριφοράς σεξουαλικού
χαρακτήρα, με σκοπό ή αποτέλεσμα την προσβολή της προσωπικότητας ενός προσώπου,
ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή
επιθετικού περιβάλλοντος», σ ύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν.3896/2010.
Β. Τι ορίζεται ως
γενετήσια ελευθερία:
Η «γενετήσια ελευθερία»
αποτελεί βασικό προστατευόμενο έννομο αγαθό και η ποινική νομοθεσία
αντιλαμβάνεται ως έγκλημα κατά αυτής, κάθε κάμψη της βούλησης του προσώπου, στο
πεδίο της γενετήσιας αυτοδιάθεσης, προκειμένου αυτό να ενεργήσει ή να ανεχθεί
γενετήσια πράξη.
Γ. Θύμα προσβολής
γενετήσιας ελευθερίας – αξιοπρέπειας είναι το άτομο που:
- Με
σωματική βία ή απειλή σοβαρού και άμεσου κινδύνου ζωής ή σωματικής ακεραιότητας
εξαναγκάζεται σε επιχείρηση ή ανοχή γενετήσιας πράξης (άρθρο 336 Π.Κ.
«Βιασμός»).
- Αδυνατεί
να αντισταθεί σε γενετήσια πράξη λόγω διανοητικής ή σωματικής αναπηρίας ή
της από οποιαδήποτε αιτίας ανικανότητας για αντίσταση και ο δράστης
καταχράται αυτή την αδυναμία του θύματος (άρθρο 338 Π.Κ. «Κατάχρηση
ανίκανου προς αντίσταση σε γενετήσια πράξη»).
- Δεχόμενο
χειρονομίες γενετήσιου χαρακτήρα ή προτάσεις που αφορούν γενετήσιες
πράξεις ή γενετήσιες πράξεις που τελούνται ενώπιον άλλου ή επίδειξη των
γεννητικών του οργάνων προσβάλλεται βάναυσα στην τιμή του (άρθρο 337 Π.Κ.
«Προσβολή γενετήσιας αξιοπρέπειας»).
Πράξεις κατά της
γενετήσιας ελευθερίας - αξιοπρέπειας δύνανται να τελούνται και μεταξύ προσώπων
εντός του οικογενειακού πλαισίου, σύμφωνα το Ν. 3500/2006 «Για την αντιμετώπιση
της ενδοοικογενειακής βίας και άλλες διατάξεις».
4. Προφίλ θυτών
σεξουαλικής κακοποίησης - παρενόχλησης
Οι παραπάνω πράξεις
μπορεί να προκληθούν από οποιοδήποτε άτομο ανεξαρτήτως φύλου, κοινωνικού -
οικονομικού - μορφωτικού επιπέδου, οικογενειακής κατάστασης, ηλικίας,
επαγγέλματος, θρησκευτικών πεποιθήσεων, σεξουαλικού προσανατολισμού -
ταυτότητας, πολιτισμικής κουλτούρας ή καταγωγής.
Ειδικά για τη σεξουαλική
παρενόχληση σύμφωνα με έρευνες το προφίλ των θυτών παρουσιάζει τα εξής χαρακτηριστικά:
- Πρόκειται
για άτομα «υπεράνω υποψίας», συνήθως παρορμητικά και χωρίς αναστολές.
- Έχουν μία
φαινομενικά «φυσιολογική» ζωή, προσωπικά και επαγγελματικά.
- Έχουν
χαμηλή αυτοεκτίμηση, είναι ανασφαλείς και δεν ανέχονται την απόρριψη ή το
«όχι» ως απάντηση.
- Το κίνητρό
τους δεν είναι η αγάπη, αλλά μπορεί να είναι η σεξουαλική ικανοποίηση, η
επίμονη αναζήτηση της εξουσίας και η ανάγκη για επιβεβαίωση.
Ακόμη, για κάποιους
άντρες θύτες έχει παρατηρηθεί ότι έχουν την αντίληψη ότι οι γυναίκες υπάρχουν
για να εξυπηρετούν τις ανάγκες τους.
«Έχεις Φωνή. Είμαστε
Δίπλα Σου»